عمل لاپاراسکوپی چیست ؟ جراحی لاپاراسکوپی چه فوایدی دارد؟ لاپاراسکوپی نوعی جراحی است که در آن برش‌های کوچکی در ناحیه شکم ایجاد میشود و یک ابزار باریک که مجهز به دوربین فیلمبرداری کوچک است وارد بدن میشود. سپس، پزشک مربوطه براساس تصاویری که بر صفحه نمایش وجود دارد به تشخیص بیماری و بررسی وضعیت داخلی بدن می‌پردازد.
در ادامه مطالب قصد داریم تا در رابطه با این عمل جراحی و مزایا و معایب آن به طور کامل صحبت کنیم. پس تا آخر مطالب ما را همراهی کنید.
عمل لاپاراسکوپی چیست ؟
جراحی لاپاراسکوپی « Laparoscopic Surgery » نوعی عمل است که انجام آن نیاز به مهارت و تجربه خاصی دارد. طی این جراحی، ابتدا بیمار تحت تاثیر بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. سپس برش‌های بسیار کوچک و ظریف، توسط پزشک مربوطه، در اندم‌های بیمار ایجاد میشود. هر یک از برش‌ها حدود نیم اینچ است.
در گام بعدی جراحی لاپاراسکوپی، لوله‌های نازک و حاوی نور وارد بدن میشود و پزشک قادر به بررسی شکم و لگن بیمار خواهد بود. در این جراحی، پزشک از گاز کربن دی اکسید استفاده می‌کند تا شکم باد شود و دید بهتری نسبت به ارگان‌های شکم داشته باشد. بعد از إتمام جراحی، گاز دی اکسید کربن از شکم تخلیه میشود و بریدگی‌های ایجاد شده مجددا بخیه زده میشود.
نکته‌ای که وجود دارد این است که تعداد برش‌های ایجاد شده در لاپاراسکوپی به نوع عمل جراحی بستگی دارد. برای مثال، برای جراحی آپاندیس به برش‌های زیادی در شکم نیاز است.
عوارض احتمالی عمل جراحی لاپاراسکوپی چیست ؟
عوارض ذکر شده در زیر از جمله عوارض و معایب مختص لاپاراسکوپی است و باعث نگرانی بسیاری از مراجعه کنندگان میشود. یکی از شایع‌ترین عوارض انجام عمل لاپاراسکوپی، عفونت است که به شدت در أنواع جراحی به خصوص عمل جراحی باز دیده میشود. از دیگر عوارض و معایب لاپاراسکوپی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
- خونریزی شدید از ناحیه بریدگی و برش‌های ایجاد شده؛
- وارد شدن آسیب به رگ‌های خونی و یا یک عضو داخلی بدن؛
- بروز عفونت و درد در اندام‌های شکم؛
- بروز عوارض ناشی از داروی بیهوشی؛
- درد و یا سوزش در هنگام ادرار.
همچنین موارد زیر از جمله عوارض عمل جراحی لاپاراسکوپی است که به ندرت اتفاق میفتد :
- آسیب دیدن عروق خونی تحت درمان؛
- احتمال بروز آسیب‌های عصبی؛
- احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک؛
- احتمال لخته شدن خون.
عوارض حین عمل لاپاراسکوپی چیست ؟
1) به طور کلی، شکم بیمار توسط گاز کربنیک پر میشود تا فضای کافی برای جراحی در اختیار پزشک جراح قرار بگیرد. برای تزریق هوا به درون شکم از سوزنی ضخیم به نام ورس استفاده میشود. این سوزن به دستگاهی حاوی مخزن کربنیک وصل است و بعد از وارد شدن به شکم، گاز کربنیک را با فشاری یکنواخت و آرام وارد شکم می‌کند.
ممکن است که بعد از ورود سوزن به شکم بیمارانی که چسبندگی و یا سابقه عمل قبلی دارند، قسمتی از روده که دارای قوس است سوراخ شود.
2) گاهی أوقات بعد از ورود سوزن ورس به بدن توسط جراحان کم تجربه و عجول، عروق بزرگ شکمی صدمه می‌بیند و یا سوراخ میشود که نتیجه آن بروز یک فاجعه بزرگ خواهد بود. به همین خاطر بهتر است جراحی لاپاراسکوپی را نزد فردی متخصص انجام دهید.
3) در پاسخ به سوال ” عوارض نادر حین عمل جراحی لاپاراسکوپی چیست ؟” باید بگوییم که پنوموتوراکس یکی دیگر از عوارض نادر حین جراحی لاپاراسکوپی است که در اثر تجمع هوا درون قفسه سینه رخ می‌دهد.
مزایای عمل لاپاراسکوپی در مقایسه با جراحی باز چیست ؟
یکی از رایج‌ترین سوالات مراجعه کنندگان این است که مزایای عمل لاپاراسکوپی چیست ؟ و یا لاپاراسکوپی چه برتری نسبت به جراحی باز دارد ؟
در جراحی لاپارسکوپی، به طور تقریبی 3 سوراخ حدود 5 الی 10 میلی متر در ناحیه مورد نظر ایجاد میشود و حداقل آسیب به بافت‌های بدن وارد میشود. از طرف دیگر در جراحی لاپاراسکوپی، شکم به طور کامل باز نمی‌شود و در معرض هوای آزاد قرار نمی‌گیرد. به همین خاطر احتمال بروز چسبندگی که یکی از مشکلات رایج جراحی باز است، بسیار کم خواهد بود. از دیگر مزایای عمل لاپارسکوپی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
- دوره نقاهت جراحی لاپاراسکوپی کوتاه‌تر از جراحی باز است و فرد سریع‌تر می‌تواند به فعالیت روزمره خود بازگردد.
- احتمال بروز عفونت در عمل لاپارسکوپی بسیار کمتر از جراحی باز است.
- عمل جراحی لاپاراسکوپی یک روش ایمن و کم تهاجمی است و دوره ریکاوری کوتاه مدت‌تری دارد.
چه کسانی کاندید مناسبی برای لاپاراسکوپی نیستند؟
یکی دیگر از سوالات رایج که در جلسات حضوری بیماران با پزشک پرسیده میشود این است که خطرات عمل لاپاراسکوپی چیست و چه کسانی کاندید مناسبی برای آن نیستند. به طور کلی، بروز برخی از اختلالات ناشی از لاپاراسکوپی نسبی است و می‌تواند شامل برخی از نواقص مانند نارسایی تنفسی، تورم شکم، نارسایی شدید قلب و .. در بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص شود. با این حساب افراد زیر را نمی‌توان کاندید مناسبی برای لاپاراسکوپی دانست:
- عمل جراحی لاپاراسکوپی برای بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی مناسب نیست.
- انجام این جراحی به افراد بالای 60 سال توصیه نمی‌شود.
- بیمارانی که اضافه وزن دارند و خانم‌هایی که در سن یائسگی قرار دارند، کاندید مناسبی برای جراحی کم‌خطر لاپاراسکوپی نخواهند بود.
- بیمارانی که دارای سوابق جراحی شکم هستند، بهتر است از انجام جراحی لاپاراسکوپی پرهیز کنند.
جایگزین عمل جراحی لاپاراسکوپی چیست ؟
همانطور که متوجه شده‌اید، جراحی لاپاراسکوپی نوعی عمل است که طی آن یک ابزار مجهز به دوربین کوچک وارد بدن میشود تاعلت بیماری شناسایی شود. مزایای بیشمار عمل لاپاراسکوپی باعث شده است تا این تکنیک جایگاه ویژه‌ای در بحث پزشکی داشته باشد. اما متاسفانه این روش برای تمامی افراد مناسب نیست. به همین خاطر، براساس علائم و نشانه‌ها، پزشک از روش‌های مختلف و آسان‌تر استفاده می‌کند.
برای مثال ممکن است قبل از انجام لاپاراسکوپی، پزشک مربوطه از بیمار بخواهد تا سونوگرافی انجام دهد تا از بیرون، محیط درونی شکم و رحم را مشاهده کند و یا از دیگر روش‌ها مانند ام آر آی برای تشخیص بیماری استفاده کند.
گاهی اوقات که بیمار دچار خونریزی شدید شده است، پزشک از لاپاراتومی استفاده می‌کند. در چنین حالتی یک یرش بزرگ در شکم ایجاد میشود و مناسب افرادی است که نیاز به درمان سریع دارند و یا قرار است که یک جراحی بزرگ بر روی بیمار انجام شود.
انواع عمل جراحی لاپاراسکوپی چیست؟
1) برداشتن کیست‌های تخمدان :
هنگامی که قطر کیست‌های تخمدان بیشتر از 10 سانتی متر میشود، پزشک با استفاده از جراحی لاپاراسکوپی کیست‌ها را خارج می‌کند.
2) درمان چسبندگی بافت‌ها :
زمانی که فرد مبتلا به چسبندگی خفیف تا متوسط است، براساس صلاح دید پزشک، از جراحی لاپاراسکوپی برای درمان چسبندگی استفاده میشود.
3) خارج کردن رحم :
در بیمارانی که رحم بزرگ دارند، پزشک با استفاده از یک مورسلاتور، رحم را به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم می‌کند. سپس رحم را برداشته و لبه‌های واژن را به یکدیگر بخیه می‌زند. تمامی این مراحل را می‌توان با جراحی لاپاراسکوپی انجام داد.
4) برداشتن تخمدان و لوله‌ها:
یکی دیگر از درمان‌هایی که می‌توان در پاسخ به ” کاربرد عمل جراحی لاپاراسکوپی چیست ؟” دهیم، این است که پزشکان با استفاده از این روش، قادر است تا تخمدان‌های درگیر بیماری و غیر قابل درمان را بردارد. گاهی اوقات، قبل از بردشتن تخمدان، پزشکان چسبندگی روده را با استفاده از این روش درمان می‌کنند.
5) عمل جراحی تعلیق رحم :
در حالت عادی رحم خانم‌ها به سمت جلو و به طرف مثانه مایل شده است. اما در حدود 15 الی 20 درصد بانوان،قسمت بالایی رحم به سمت استخوان کمری متمایل است. به چنین وضعیتی واژگونی رحم و یا برگشتگی رحم می‌گویند. خوشبختانه پیشرفت علم در زمینه پزشکی باعث شده است که پزشکان قادر به درمان تعلیق رحم با استفاده از روش لاپاراسکوپی باشند. انجام این جراحی با کمک در 90 درصد موارد موفقیت آمیز است.
نکات قبل و بعد از عمل
- شب بعد از جراحی باید غذای مقوی و سبک مصرف کنید. همچنین داشتن یک رژیم غذایی مقوی و پر پرتئین تا زمانی که به طور کامل بهبود یابید، ضروری است.
- روز بعد از جراحی، مصرف مایعاتی مانند آب یا آب سیب از بروز ناراحتی معده پیشگیری می‌کند.
- تا چند هفته بعد از جراحی از مصرف نوشیدنی‌های الکلی و مصرف دخانیات بپرهیزید.
- در روزهای اولیه باید زخم‌ها و بخیه‌ها را پانسمان کنید. بعد از گذشت چند روز و بهبود زخم‌ها می‌توانید پانسمان را از روی زخم‌های ناشی از لاپاراسکوپی بردارید.
- بعد از عمل جراحی لاپاراسکوپی از پوشیدن لباس تنگ بپرهیزید.
- از خیس شدن زخم‌ها و دوش گرفتن تا چند روز اجتناب کنید.
- از انجام فعالیت‌های سنگین و یا ورزش تا چند روز خودداری فرمایید.
- پیاده روی روزانه به تسریع روند بهبود کمک می‌کند.
موارد استفاده عمل لاپاراسکوپی چیست ؟
استفاده از این روش به دو دسته از بیماران توصیه میشود. این بیماران شامل خانم‌هایی که مشکلات دستگاه تناسلی و زنانه دارند و بیماران مبتلا به بیماری‌های گوارشی میشود.
خلاصه آنکه…
جراحی لاپاراسکوپی یک جراحی حساس است که در آن تنها چند برش کوچک برای ورود لوله‌های تروکار به بدن در ناحیه تحت درمان ایجاد میشود. نکته‌ای که وجود دارد این است که میزان موفقیت آمیز بودن این جراحی تا حد زیادی به مهارت جراح و دوره‌های تکمیلی گذرانده شده وی بستگی دارد.
