سرطان سینه یکی از سرطان های رایج در بین زنان دنیا است. به طوری که متأسفانه از 9 زن 1 زن به آن مبتلا می شود. زنان مبتلا به این بیماری در روند بهبودی ممکن است تحت عمل جراحی قرار بگیرند. در بسیاری از موارد، بخشی از بافت سینه در جراحی برداشته شده و بخش عمده ای از بافت سینه حفظ می شود. اما در بعضی از مواقع، تمام بافت سینه برداشته می شود. مطالعات انجام شده نشان می دهد که زنان با از دست دادن سینه، بار روانی بسیاری را متحمل می شوند. برای حل این مشکل، جراحی بازسازی سینه پیشنهاد می شود. در این جراحی از پروتز سینه برای اصلاح ظاهری سینه استفاده می شود. در این مقاله دکتر رجب پور فوق تخصص جراحی پلاستیک، ترمیمی و زیبایی در تهران به سؤالات رایج در ارتباط با روش های بازسازی سینه پاسخ می دهد. در ادامه با ما همراه باشید.
عمل جراحی بازسازی سینه چیست ؟
عمل بازسازی پستان به عمل جایگزین کردن یک یا دو سینه به طور طبیعی در افرادی که سینه خود را از دست داده اند، گفته می شود. در واقع جراحی بازسازی سینه و یا انکوپلاستی برای حفظ و بهبود ظاهر سینه صورت می گیرند. با انجام این جراحی حس ناخوشایند نقص عضو بعد از عمل از بین بردن می رود.
همچنین تا حد زیادی حالت قرینه بودن بدن را حفظ می کند. این جراحی نسبتاً بزرگی است. به همین دلیل بهتر است قبل از انجام جراحی با پزشک مربوطه مشورت صورت بگیرد. زیرا ممکن است در بعضی از افراد احتمال عود بیماری بعد از جراحی برداشتن سینه بیشتر باشد. در این شرایط انجام عمل بازسازی پستان پیشنهاد نمی شود.
در بعضی از مواقع این جراحی هم زمان با عمل برداشتن سینه انجام می گیرد. همچنین برخی از افراد ممکن است سال‌ها بعد تصمیم به جراحی بازسازی سینه بگیرند. نکته قابل توجه این جراحی که بیماران باید در نظر بگیرند این است که سینه بازسازی شده همانند سینه طبیعی نخواهند بود. به‌طوری‌که سینه بازسازی شده شیر تولید نخواهد کرد.
چه زمانی عمل بازسازی سینه انجام می گیرد ؟
در بسیاری از مواقع سعی می شود بازسازی پستان هم زمان با جراحی برداشتن سینه انجام بگیرد. زیرا در این شرایط بیمار بعد از به هوش آمدن جای خالی سینه را حس نخواهد کرد و از لحاظ روانی آسیب کمتری خواهد دید.
از دیگر مزایای جراحی هم زمان با ماستکتومی، داشتن نتایج بهتر زیبایی و طول بهبودی کمتر است. اما در مواقعی که ممکن است نیاز به پرتو درمانی و یا شیمی درمانی بعد از عمل وجود داشته باشد، جراحی بازسازی سینه به تأخیر می‌افتد.
همچنین در شرایطی که لبه‌های پوست پوشاننده محل جراحی سینه خون رسانی خوبی نداشته باشد، این جراحی با تأخیر انجام می گیرد. با توجه به شرایط بیمار و نوع بیماری زمان عمل بازسازی سینه مشخص می شود. ولی در بسیاری از موارد در حدود 6 تا 12 ماه بعد از ماستکتومی، عمل بازسازی سینه انجام می گیرد.
روش‌های بازسازی پستان
برای بازسازی سینه روش های مختلفی وجود دارد که جراح مناسب ترین آن را انتخاب خواهد کرد.
֎ عمل بازسازی سینه با جایگذاری پروتز
پروتز پستان از جنس سیلیکون است که داخل آن پر از ژل سیلیکونی یا مایع سرم نمکی است. در واقع دو نوع پروتز برای عمل بازسازی پستان وجود دارد. پروتز پر شده از جنس سیلیکون، حالت نیمه مایع دارد. این نوع پروتزها بسیار طبیعی بوده و به راحتی فرم می گیرند. پروتزهای پر شونده ابتدا در بدن جایگذاری می شوند و سپس با محلول آب نمک قابل پر شدن هستند. در این روش ، نیازی به برداشتن بافت از جای دیگر بدن نیست. پروتز پشت عضلات قفسه سینه قرار می‌گیرد. استفاده از ایمپلنت سینه در بسیاری از موارد عوارض جدی ندارد. فقط ممکن است در بعضی از مواقع عفونت در محل جراحی به وجود آید. در مواقعی که بعد از عمل برداشتن سینه به درمان‌های تکمیلی مانند پرتو درمانی احتیاج باشد ممکن است عمل بازسازی سینه با روش پروتز سینه ناموفق باشد.
֎ بازسازی سینه با بافت بدن یا روش اتوژن
در این روش با استفاده از بافت‌های طبیعی بدن مانند پوست، نسج اضافه زیر سینه و غیره عمل بازسازی پستان انجام می گیرد. زمان انجام عمل بازسازی سینه با روش اتوژن نسبتاً طولانی است. ولی بعد از عمل به دلیل استفاده از بافت طبیعی بدن، بافت سینه قوام بیشتری دارد. انجام این عمل در افراد دیابتی و سیگاری با مشکلاتی مانند کم خونی در نسج و عدم بهبود سریع زخم همراه است.
֎ ترمیم به روش ترکیبی
در جراحی ترمیم سینه به شیوه ترکیبی از نسوج طبیعی بدن در کنار پروتز استفاده می شود. این روش در شرایطی مورد توجه قرار می گیرد که پروتز به تنهایی برای جبران فضای خالی تخلیه شده کافی نباشد.
به همین منظور عضلات و پوست بخش پشتی قفسه سینه به منظور جبران بخشی از فضای خالی به سمت جلو منتقل می شود. سپس پروتز سینه پشت عضلات قفسه سینه قرار می گیرد.
شرایط انتخاب نوع جراحی بازسازی سینه
جراح مربوطه با توجه به شرایط زیر، بهترین گزینه درمانی برای بازسازی سینه بیمار را انتخاب می‌کند.
- سلامتی بیمار
- اندازه و محل ایجاد تومور سرطانی
- سایز سینه
- شرایط فیزیکی بیمار مانند لاغر و چاق بودن (در صورت لاغر بودن استفاده از بافت بدن برای بازسازی سینه امکان‌پذیر نیست)
- احتیاج به بازسازی سینه در یک یا دو سینه
- میزان تقارن سینه
- احتیاج به روش درمانی تکمیلی
مدت زمان بهبود بعد از جراحی بازسازی سینه چقدر است ؟
دوره نقاهت بعد از عمل بازسازی سینه به عوامل مختلفی مانند روش جراحی، سن بیمار، شدت بیماری اولیه و غیره بستگی دارد. به طور مثال دوره نقاهت بعد از عمل بازسازی سینه در روش برداشت بافت، طولانی مدت است.
بعد از جراحی، بیمار باید چند روز در بیمارستان سپری کند. علائمی مانند خستگی، درد و کبودی در سینه، محدود بودن در حرکت بعد از جراحی بازسازی سینه وجود خواهد داشت.
فرد با انجام مراقبت‌های بعد از عمل در حدود 2 ماه بعد از جراحی می تواند فعالیت های معمولی و روزانه خود را انجام دهد. استفاده از سینه بند مخصوص بعد از جراحی برای فرم دهی سینه الزامی است. زمان استفاده از این سینه بند توسط پزشک تعیین می شود.
عوارض بعد از جراحی بازسازی پستان
عمل بازسازی سینه ممکن است دارای عوارض احتمالی بعد از عمل باشد. عوارض بعد از عمل بازسازی سینه به مهارت پزشک و شرایط بیمار بستگی دارد. برخی از عوارض احتمالی بعد از جراحی عبارت‌اند از:
- لخته شدن خون
- عفونت محل جراحی
- جمع شدن مایعات در سینه
- عوارض بیهوشی
- نامتقارن شدن سینه
- پارگی و یا حرکت پروتز سینه
- نبودن حس در سینه عمل شده
- روند کند بهبودی
- ایجاد بافت اسکاری
- مبتلا به لنفوم پستان
در موارد اندک ممکن است عوارض احتمالی بعد از جراحی بسیار شدید باشد به طوری که به جراحی دوباره بازسازی پستان احتیاج می‌شود. با انتخاب یک جراح متبحر تا حد زیادی عوارض بعد از کاهش پیدا می‌کند.
مزایا جراحی بازسازی سینه
عمل بازسازی سینه مانند هر عمل دیگری دارای برخی معایب و مزایا است.
مزایای آن عبارت‌اند از:
- افزایش اعتماد به نفس بیمار بعد از جراحی
- کاهش چشم گیر بار منفی سرطان
- جوان‌تر شدن شکل سینه
- زیبا شدن فرم سینه
- ایجاد تقارن بدن بعد از جراحی
- همزمان انجام گرفتن عمل برداشتن چربی شکم و بازسازی سینه
معایب عمل بازسازی پستان
- تغییرپیدانکردن اندازه سینه بعد از عمل بازسازی پستان
- افزایش ریسک عمل در صورت وجود فاکتورهای مانند چاقی، سیگاری و دیابتی در بیمار
- امکان تغییر شکل پروتز سینه با گذشت زمان
یکی از فاکتورهای بسیار مهم در به دست آوردن نتایج مطلوب بعد از عمل بازسازی سینه میزان مهارت جراح است. جراح باید با توجه به شرایط بیمار یکی از روش‌های بازسازی پستان را انتخاب کند.
جراحی ترمیم سینه مجموعه اقداماتی است که با هدف بازسازی و احیای بافت از دست رفته پستان انجام می شود. این عمل مختص کسانی است که به دلیل ابتلا به سرطان سینه ناچار به برداشت بخش بزرگی از سینه خود هستند.
البته برداشت سینه تنها مختص مبتلایان به سرطان نیست. گاهی اوقات پزشک به دلیل عفونت شدید و غیرقابل کنترل ، ناگزیر از تخلیه سینه بیماران می شود. ترمیم سینه علاوه بر کمک به تناسب اندام، نقش موثری در افزایش اعتماد بنفس بیماران دارد. در این مطلب تصمیم داریم تا به برخی از سوالات رایج در ارتباط با جراحی ترمیم سینه پاسخ دهیم. در ادامه با ما همراه باشید.
جراحی ترمیم سینه چیست؟
امروزه سرطان پستان به یکی از بیماری های شایع در بین زنان تبدیل شده است. اساس درمان سرطان کنترل یا خروج توده سرطانی برای جلوگیری از گسترش آن به سایر بافت‌ها میباشد. معمولاً خارج سازی تومورهای کوچک و خوش خیم موجود در سینه بدون دردسر انجام می شود.
اما درمان تومورهای بزرگ و بدخیم نیازمند برداشت بخشی از بافت سینه است. برداشت بخشی از بافت سینه، لامپکتومی یا عمل جراحی حفظ پستان نام دارد.
برداشت کامل یک یا هر دو سینه، ماستکتومی نامیده می شود. در بسیاری از موارد تخلیه سینه منجر به افسردگی و از بین رفتن اعتماد بنفس بیمار می شود. البته پیشرفت چشمگیر علم پزشکی بسیاری از این مشکلات را همواره ساخته است. جراحی ترمیم سینه روشی موثر در بهبود وضعیت روحی و جسمی این افراد است. تاثیرگذاری این روش به اندازه‌ای است که در بسیاری از کشورها به عنوان جراحی مکمل ماستکتومی مورد استفاده قرار می گیرد.
در اغلب موارد عمل لامپکتومی، نیازی به جراحی ترمیمی وجود ندارد. اما انجام ترمیم برای ماستکتومی ضروری به نظر می رسد. تخلیه بافت سینه تنها مختص زنان مبتلا به سرطان سینه نیست. بلکه در شرایط عفونت شدید سینه که با دارو قابل کنترل نیست، امکان تخلیه سینه وجود دارد.
زیرا خطر گسترش عفونت سایر بافت‌ها را تهدید می کند. رفع تغییر شکل و بدشکلی های حاصل از ضربه به سینه را نیز می‌توان به کاربردهای این عمل ترمیمی اضافه کرد. از مزایای این عمل می‌توان به تناسب اندام و بهبودی شرایط روحی روانی بیماران اشاره کرد.
مراحل عمل ترمیم سینه
جراحی ترمیم سینه همیشه محدود به یک جلسه نیست. گاهی اوقات تحت تاثیر اندازه سینه، محل تومور سرطانی و تعداد سینه‌های درگیر در دو یا سه مرحله انجام می شود. بعد از عمل ترمیم ، عملی جداگانه برای ایجاد نوک سینه ضرورت دارد. به طور کل مراحل ایجاد بافت سینه در موارد زیر خلاصه شده است:
- ایجاد برآمدگی شبیه سینه (با استفاده از نسوج طبیعی، پروتز یا ترکیبی از هر دو)
- تنظیم تقارن سینه (پیکرتراشی سینه جدید یا لیفت و کوچک کردن سینه سالم)
- بازسازی نوک سینه (عملی سرپایی با دستکاری برآمده ترین بخش سینه)
- بازسازی هاله دور سینه (ایجاد به کمک خالکوبی)
زمان انجام جراحی ترمیم سینه
زمان انجام جراحی ترمیم سینه بر اساس شرایط فرد و نوع بیماری تعیین می‌شود. در بسیاری از موارد امکان انجام همزمان جراحی تخلیه و ترمیم سینه وجود دارد. مزایای بسیاری برای این روش وجود دارد.
کاهش دوران نقاهت، اثر مثبت روانی و کاهش تعداد عمل از جمله مزایای این اقدام است. البته این روش برای همه بیماران کاربردی نیست. افرادی که بعد از عمل جراحی برای تکمیل درمان به شیمی درمانی و غیره نیاز دارند، مجاز به استفاده از این روش نیستند.
زیرا برای انجام عمل ترمیمی سینه، پایان درمان (اعم از شیمی درمانی و پرتو درمانی) به عنوان مبنا مورد استفاده قرار می گیرد. در صورت انتخاب روش تاخیری، رعایت بازه زمانی 3-2 ساله الزامی است.
هزینه عمل ترمیم سینه
هزینه جراحی ترمیم سینه برای افراد مختلف ثابت نیست و تحت تاثیر عوامل زیر تعیین می شود:
- نوع روش مورد استفاده
- تخصص جراح
- شرایط بیمار
- نوع بیماری
- حجم سینه
- نوع کلینیک
- تعداد عمل
- دارو و …
سخن پایانی :
ما در این مقاله به بررسی روش‌های رایج در جراحی ترمیم سینه پرداختیم. این عمل با هدف بازسازی و احیای بافت سینه در زنانی که یک یا دو سینه خود را تخلیه کرده‌اند، انجام می‌شود.
تخلیه سینه آخرین راهکار برای پیشگیری از گسترش سلولهای سرطانی به دیگر بافت‌های بدن است. این وضعیت از لحاظ روحی آسیب زیادی به بیماران وارد می‌کند. البته بلافاصله بعد از پایان درمان می‌توان با روش‌های مختلف بافت از دست رفته را بازسازی کرد.
پروتز سینه، استفاده از بافت اتوژن (بدن بیمار) و روش ترکیبی، از جمله این روش‌ها است. گرفتن نتیجه مطلوب از هریک از روش‌های فوق بستگی به میزان مهارت جراح پلاستیک دارد.
