دلایل کیپ شدن بینی و راه‌های رفع آن

علت کیپ شدن بینی چیست؟ چه درمان‌هایی برای گرفتگی بینی وجود دارد؟ براساس مطالب منتشر شده در entdoctor روزانه یک و نیم پیمانه مخاط از سینوس‌ها  و بینی ترشح می‌شود. به طور کلی، چهار جفت سینوس در سر قرار دارد که میزان دما و رطوبت هوای ورودی را قبل از رسیدن به ریه‌ها کنترل می‌کند.

این ترشحات از مجرای بینی عبور می‌کند و باعث تجمع گرد و غبار و آلاینده‌ها در طول مسیر حرکت می‌شود. مخاط بینی توسط میلیون‌ها مژک که در فضای داخلی بینی قرار دارند، ترشح می‌شود. مخاط ترشح شده به سمت حلق حرکت می‌کند و از طریق آن، بلعیده می‌شوند. جریان مخاط به گونه‌ای است که حتی متوجه این اتفاق‌ها نخواهید شد.

یکی از رایج‌ترین دلایل گرفتگی بینی، ترشح بیش‌از حد و تجمع ترشحات درون بینی است. همه ما حداقل یکبار در طول عمر، گرفتگی بینی را تجربه کرده‌ایم. در حقیقت، گرفتگی بینی یک احساس آزادهنده است که نفس کشدن را برای فرد دشوار می‌کند.

یکی دیگر از دلایل کیپ شدن بینی ، ورم رگ‌های خونی یا التهاب بافت‌های درونی است که در اثر اتفاقات بیرونی رخ می‌دهد. به همین خاطر، قصد داریم تا مهم‌ترین دلایل گرفتگی بینی را بررسی نماییم. پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.

علت کیپ شدن بینی :

دکتر Pieter Naudé عواملی مانند آلرژی، خونریزی بینی، پولیپ بینی و… را از جمله عوامل گرفتگی بینی می‌داند که در این قسمت آن‌ها را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

آلرژی:

آلرژی یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مواد آلرژن مانند گرد و خاک، شوره سر، موی بدن حیوانات، گرده چمن و گل و … باعث التهاب و تورم شاخک‌های بینی می‌شود. دراغلب موارد آلرژی با علائمی از قبیل عطسه، خارش بینی یا آبریزش بینی همراه می‌شود.

در چنین مواردی، بهتر است برای درمان کیپ شدن بینی به پزشک مراجعه نمایید تا بعد از معاینه دقیق، علت آلرژی را تشخیص دهد و درمان را متناسب با آن آغاز نماید.

آگاهی از آناتومی و ساختار بینی به ما کمک می‌کند تا هنگام جراحی بینی انتظارات غیرمعقول نداشته باشیم. برای اطلاعات بیشتر در این رابطه می‌توانید مقاله آناتومی بینی را مطالعه نمایید.

خونریزی از بینی:

اپیتاکسی «Epistaxis» یا همان خونریزی از بینی یکی دیگر از دلایل گرفتگی بینی است که به ندرت اتفاق میفتد. این مسئله تمام گروه‌های سنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما، بیشتر در کودکان یا افراد مسن دیده می‌شود.

این اختلال زمانی اتفاق میفتد که یک رگ خونی در بینی آسیب می‌بیند. هنگامی که خون در بینی لخته می‌شود، فرد احساس کیپ شدن بینی می‌کند و تنفس برای او کمی سخت می‌شود.

همچنین، خونریزی و ایجاد لخته در بینی، دلیل احساس گرفتگی بینی بعد از جراحی بینی می‌باشد.

نکته قابل توجه در رابطه با خونریزی بینی:

در صورتی که که دچار خونریزی بینی در خانه یا محل کار شدید، سر خود را کمی به جلو مایل نمایید. به آرامی از دهان نفس بکشید و مانع از ورود خون به دهان شوید.

سرماخوردگی یا آنفولانزا:

گاهی در اثر گیر افتادن مخاط در سینوس و آلوده شدن آن، عفونت سینوسی اتفاق میفتد. اگر برای مدت طولانی نسبت به تخلیه کردن سینوس بی‌تفاوت باشید، مبتلا به سینوزیت حاد و گرفتگی بینی خواهید شد.

اغلب کیپ شدن بینی در اثر عفونت سینوسی با سردرد، کاهش حس بویایی و آبریزش بینی همراه می‌شود و برای درمان آن نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک و شستشوی سینوس است.

انحراف تیغه بینی:

تیغه میانی باعث جدا شدن دو حفره داخلی بینی از یکدیگر می‌شود. گاهی اوقات، کجی یا انحراف تیغه بینی تنها باعث ایجاد تغییر ظاهر در بینی فرد می‌شود. اما، برخی مواقع انحراف تیغه بینی باعث بروز اختلالات تنفسی و کیپی بینی در فرد می‌شود.

برای عمل بینی انتخاب جراح بسیار حائز اهمیت است. شما می‌توانید از مقاله ” بهترین جراح بینی در تهران ” برای انتخاب بهترین جراح کمک بگیرید.

پولیپ بینی:

یکی دیگر از دلایل کیپ شدن بینی که دکتر Pieter Naudé به آن اشاره کرده است، پولیپ بینی است که مانع از تخلیه بینی و سینوس می‌شود. به همین خاطر شرایط را برای عفونت سینوسی و گرفتگی بینی فراهم می‌کند.

شاید فکر کنید که پلیپ یا انحراف بینی یکی است. باید بگویم که این دو ارتباطی با یکدیگر ندارند.

به طور کلی، عفونت سینوسی را می‌تون با دارو و تخلیه سینوس درمان کرد. اما برای درمان دائمی کیپ شدن بینی در اثر پولیپ باید از روش درمانی جراحی بینی استفاده نمود.

علائم سینوزیت در اثر پولیت بینی شامل موارد زیر می‌شود:

• احساس درد در صورت؛
• آبریزش بینی؛
• عطسه؛
• احساس طعم بد در ته گلو؛
• احساس بوی نامطبوع در بینی؛

ایمن شدن بدن در تماس با سرما:

یکی از وظایف بینی و مژک‌ها، تنظیم دما و رطوبت هوایی است که به ریه‌ها می‌رود. به همین خاطر، قرار گرفتن در تماس با هوای سردتر از دمای متعادل بینی باعث آبریزش و گرفتگی بینی می‌شود. در حقیقت، دمای بالای هوا منجر به غلیظ شدن مخاط بینی و بروز واکنش‌های حساسیت‌زا خواهد شد که نتیجه آن، تشدید کیپ شدگی بینی است.

مصرف داروهای خاص:

تورم شاخک‌های بینی یا کیپ شدن بینی از عارضه‌های جانبی مصرف برخی از داروها می‌باشد.

بزرگی لوزه سوم:

لوزه سوم جزء سیستم لنفاوی بدن به حساب می‌آید و وظیفه دفاع از بدن را برعهده دارد. محل قرار گیری لوزه سوم، پشت بینی است. لوزه‌های معمولی را می‌توان با چشم مشاهده کرد اما لوزه سوم در حالت عادی قابل رویت نخواهد بود.لوزه سوم در مسیر جریان هوای تنفسی قرار گرفته است.

گاهی در اثر عوامل بیماری‌زا، لوزه‌ سوم ورم کرده و کمی بزرگ‌تر از حد طبیعی می‌شود. شدت و درجات ورم لوزه در افراد متفاوت خواهد بود. گاهی به حدی ورم لوزه سوم زیاد است که تنفس از راه بینی برای فرد سخت می‌شود؛ زیرا، سوراخ‌های بینی تنگ یا مسدود می‌شوند و فرد احساس کیپ شدن بینی می‌کند.

بعد از جراحی بینی ممکن است شما دچار گوش درد شوید. برای یافتن علت و درمان آن می‌توانید از مقاله ” علت گوش درد بعد از عمل بینی ” کمک بگیرید.

سایر دلایل کیپ شدن بینی :

• تورم بیش از حد شاخک‌های بینی؛
• آبسه تیغه بینی؛
• چسبندگی در بینی؛
• ایجاد تومور در بینی؛
• مصرف ادویه‌های تند؛
• استعمال دخانیات یا مواد مخدر؛

علت کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی

جالب است بدانید که به طور طبیعی هر شش ساعت یک بار، یکی از سوراخهای بینی شما کیپ می‌شود و بدون آن که متوجه شوید رفع می‌شود. علت کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی در حالت عادی، چرخه هوا در روند تنفس شما است که همان‌طور که اشاره کردیم به طور طبیعی رفع می‌شود. اما اگر فقط یک سمت از بینی شما برای مدت طولانی کیپ شد، علت کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی شما ممکن است از موارد زیر باشد:

• اگر بینی شما انحراف سپتوم (تیغه بینی) داشته و یا ساختار بافت نرم بینی شما دچار تورم شده باشد، در فرایند چرخه طبیعی هوا در بینی، احتقان بیشتر احساس شده و موجب کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی شما می‌شود.
• التهاب و پولیپ بینی نیز علت کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی به شمار می‌رود. افرادی هستند که التهاب مزمن و پولیپ بینی دارند که در موارد بسیار نادر می‌تواند به دلیل تومور باشد. انسداد مزمن و مداوم در یک طرف بینی باید توسط پزشک و متخصص ارزیابی شود.
• خوابیدن به پهلو شایع‌ترین علت کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی می‌باشد. افراد هنگام خوابیدن به پهلو دچار گرفتگی در سوراخی از بینی می‌شوند که پایین‌تر از سوراخ دیگر قرار می‌گیرد.
• وجود اجسام خارجی در بینی ممکن است منجر به کیپ شدن یکی از سوراخ‌های بینی شود. در کودکان، انسداد یک سوراخ بینی ممکن است به دلیل جسم خارجی باشد که از روی کنجکاوی و بازی در بینی خود قرار داده‌اند. در این موارد بهتر است قبل از هر اقدامی، با پزشک خود تماس بگیرید چرا که ممکن است باعث شوید آسیبی جدی به بینی کودک وارد شود.

علت کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی هنگام سرماخوردگی

همان‌طور که اشاره کردیم، به طور طبیعی داخل بینی چرخش جریان هوایی صورت می‌گیرد که دلیل اصلی آن گرم کردن جریان هوا برای هدایت آن به سمت ریه‌ها می‌باشد. این فرایند با کاهش خشکی و تحریک توسط شاخک‌های داخل بینی صورت می‌گیرد. برای گرم شدن جریان هوا، خون زیادی داخل رگ‌های بینی حرکت می‌کند تا فرایند را تسهیل بخشد. جریان خون موجب تورم شاخک‌های بینی می‌شود و در نتیجه هنگام سرماخوردگی که مخاط زیادی داخل بینی وجود دارد، این فرایند چرخش هوا و تورم شاخک‌های بینی علت کیپ شدن یکی از سوراخهای بینی شما می‌باشد.

روش های ساده درمان کیپ شدن بینی :

گرفتگی بینی برای همه افراد یک احساس آزاردهنده است. تصور کنید که موقع صحبت کردن بینی شما چکه می‌کند یا هنگام تنفس کردن با مشکل مواجه می‌شوید.

در این قسمت از مقاله، گش منتشر شده در وب‌سایت healthline و روش‌های درمان کیپ شدن بینی را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد:

فضای بینی را مرطوب نگه‌دارید:

استفاده از دستگاه‌های رطوبت‌ساز یکی از آسان‌ترین روش‌های کاهش درد سینوسی و درمان گرفتگی بینی است. آب موجود در مخزن دستگاه‌های بخور به رطوبت تبدیل می‌شود و باعث افزایش رطوبت در محیط می‌شود.

تنفس در هوای مرطوب باعث تسکین بافت‌های تحریک شده خواهد شد. همچنین، تورم رگ‌های خونی فروکش خواهد کرد و ترشحات بینی راحت‌تر تخلیه می‌شوند. در نتیجه، تنفس به حالت طبیعی برمی‌گردد.

دوش آب گرم بگیرید:

تا به حال برای درمان کیپ شدن بینی از دوش آب گرم استفاده کرده‌اید؟ یک دوش آب گرم می‌تواند تنفس را برای شما آسان‌تر کند و برای مدتی تنفس شما به حالت طبیعی بازمی‌گردد.

در هنگام سرماخوردگی، هیدراته بمانید:

تمام پزشکان توصیه می‌کنند که در هنگام سرماخوردگی یا آنفولانزا، مایعات زیاد بنوشید؛ زیرا، نوشیدنی‌های مقوی و آب‌میوه، جریان مخاط بینی را آسان‌تر می‌کند و باعث خارج شدن ترشحات از بینی می‌شود. در نتیجه، فشار سینوسی کاهش می‌یابد.

شستشوی بینی و تخلیه مخاط:

یکی از رایج‌ترین درمان‌های گرفتگی بینی، شستشوی مجرای تنفسی است که بلافاصله نتیجه آن‌ را خواهید دید. در این روش، تنها کافی است که یک محلول شستشو بینی از داروخانه تهیه نمایید و مجرای تنفسی خود را با آن بشویید.

علت خونریزی بعد از عمل چیست؟ تمام نکات مهم در این رابطه را در مقاله ” خونریزی بعد از عمل بینی ” مطالعه نمایید.

از کمپرس گرم استفاده کنید:

برای استفاده از این ترفند، یک حوله تمیز را برای مدتی در آب گرم قرار دهید. بعد از گذشت چند دقیقه حوله را خارج کرده و آب آن را بگیرید. سپس از آن برای گرم کردن بینی و پیشانی استفاده نمایید.

برای دست یابی به نتیجه بهتر، کمی کمپرس را بر روی صورت فشار دهید تا تخلیه سینوس آسان‌تر شود.

درمان کیپ شدن بینی با اقدامات پزشکی و استفاده از داروها:

برخی از داروهای ضداحتقان با کاهش میزان التهاب و کاهش فشار سینوسی باعث درمان گرفتگی بینی می‌شوند. به طور کلی، این داروها را می‌توان به صورت قرص یا اسپری تهیه کرد.

انواع اسپری‌های ضداحتقان شامل اوکسی متازولین «Oxymetazoline» و فنیل‌آفرین«Phenylephrine» می‌شود. همچنین، قرص‌های ضداحتقان مانند سودوآفدرین‌«Pseudoephedrine» از جمله داروهای درمان کیپ شدن بینی می‌باشد. توجه داشته باشید که استفاده از قرص یا اسپری‌های ضداحتقان را نباید بیشتر از 3 روز طول بکشد.

در صورتی که کیپ شدگی بینی در اثر حساسیت یا آلرژی باشد، باید به سراغ داروهای آنتی هیستامین و ضدحساسیت بروید. مصرف داروهای ضدحساسیت با داروهای ضداحتقان تاثیر بسیار زیادی در کاهش التهاب و فشار سینوسی دارد. فراموش نکنید که این دسته از داروها باعث احساس خواب‌آلودگی خواهد شد. بنابراین، در هنگام رانندگی یا انجام کارهای مهم از مصرف این دسته از داروها خودداری فرمایید.

 پزشک مربوطه، داروها را متناسب با شدت و علائم بیماری تجویز می‌کند. قبل از تجویز دارو، سوابق بیماری شما توسط پزشک بررسی می‌شود. برای مثال،  بسیاری از داروها در بیماران مبتلا به آسم، تیروئید پرکار، فشار خون نامنظم، بیماری ریوی و قلبی باید با احتیاط مصرف شود.

چه زمانی برای درمان کیپ شدن بینی باید به پزشک مراجعه کرد؟

گرفتگی بینی در بزرگسالان امری طبیعی است. اما گرفتگی بینی در نوزادان، کمی متفاوت خواهد بود. به طور کلی، در صورت همراه شدن گرفتگی بینی با موارد زیر باید به پزشک مربوطه مراجعه نمایید:

• هنگامی که بیش از دوهفته از  کیپ شدن بینی گذشته است.
• زمانی که گرفتگی بینی همراه با تنگی نفس و تب می‌باشد.
• زمانی که گرفتگی بینی همراه با خروج ترشحاتی سبز یا زرد رنگ است.
• هنگامی که کیپ شدن بینی همراه با سردرد، گلودرد یا عطسه اتفاق میفتد.

تمیز کردن و رسیدگی بعد از عمل بینی بسیار امر مهمی است که تمام نکات مهم آن در مقاله ” تميز كردن بيني بعد از عمل ” بیان شده است.

سخن پایانی:

از قدیم گفته‌اند پیشگیری بهتر از درمان است. با گرم نگه داشتن خانه در روزهای سرد و مرطوب نگه داشتن فضای اتاق در روزهای گرم می‌توان احتمال بروز گرفتگی بینی را تا میزان قابل توجهی کاهش داد. از سوی دیگر، با مصرف داروهای تقویتی و رژیم غذایی سالم باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوید و احتمال ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی را کاهش دهید. همچنین در صورتی که نیاز به جراحی بینی دارید می‌توانید از طریق مشاوره رایگان دکتر احمد علی رجب پور از ایشان راهنمایی بگیرید.